ستاره‌ها

یک گروه جذاب از الگوهای برگشتی در تحلیل تکنیکال شمع های ژاپنی ستاره‌ها هستند.

بدنه اصلی شمع ستاره، کوچک است و از بدنه اصلی بزرگ شمع قبلی‌اش فاصله دارد (شکل ۵.۱ را ببینید).

مادامی‌که بدنه ستاره روی بدنه شمع قبلی نیافتد این الگو همچنان ستاره است.

رنگ بدنه ستاره مهم نیست. ستاره می‌تواند به‌عنوان سقف یا کف رخ بدهد (گاهی اوقات به الگوی ستاره در روند نزولی «ریزش باران» نیز گفته می‌شود)

اگر ستاره به‌جای یک شمع با بدنه کوچک، یک دوجی باشد د این صورت به این الگو ستاره دوجی می‌گویند (شکل ۵.۲ را بینید).

ستاره، مخصوصاً ستاره دوجی، نشانه‌ای از پایان روند موجود است.

بدنه کوچک ستاره نشانگر تساوی بین عرضه و تقاضا یا فشار خرید و فشار فروش است.

در روند صعودی، وقوع ستاره پس از شمع بزرگ سفید نشانه‌ این است که کنترل بازار از دست خریداران خارج‌شده و یا بین فشار خرید و فشار فروش تعادل ایجادشده است.

این تعادل می‌تواند نتیجه کاهش فشار خرید یا افزایش فشار فروش باشد. همچنین وجود ستاره در اینجا نشانگر از هم پاشیدن روند صعودی است و نیز خبر از آمادگی بازار برای تغییر جهت روند می‌دهد.

در روند نزولی، عکس حالت فوق برای ستاره صادق است.

به این معنی که اگر ستاره در روند نزولی بعد از یک شمع بزرگ سیاه شکل بگیرد، نشانگر تغییر در محیط حاکم بر بازار است.

برای مثال فشار فروش در طول روند نزولی حکمرانی می‌کند اما وقوع یک ستاره نشانه‌ای از وقوع تغییر است به این معنا که عرضه و تقاضا به تعادل رسیده‌اند.

گونه، انرژی نزولی رو به کاهش می‌گذارد. این امر ادامه روند نزولی را با تردید مواجه می‌کند.

 

شکل ۵.۲. ستاره دوجی در روند نزولی و صعودی شکل ۵.۱. ستاره در روند نزولی و صعودی

 ستاره قسمتی از چهار الگوی برگشتی به اسامی زیر می‌باشد:

۱ – ستاره عصرگاهی

۲ – ستاره صبحگاهی

۳ – ستاره دوجی

۴ – ستاره ثاقب

در هرکدام از این چهار الگو، بدنه ستاره می‌تواند سیاه یا سفید باشد.

 

ستاره صبحگاهی

ستاره صبحگاهی (شکل ۵.۳ را ببینید) یک الگوی بازگشتی کف در تحلیل تکنیکال شمع های ژاپنی است، به این معنی که در بازار نزولی رخ می‌دهد.

نام این الگو مصداق ذهنی دارد زیرا مانند ستاره صبحگاهی (سیاره عطارد) که نشانه طلوع آفتاب است، این الگو نشانه صعود قیمت بشمار می‌رود.

این الگو با شمع بلند سیاه شروع‌شده و شمع بعدازآن بدنه کوچک دارد که با فاصله (شکاف) از بدنه شمع قبلی تشکیل می‌شود.

شمع بعدی یعنی شمع سوم یک شمع سفید با بدنه‌ای در حدود طول بدنه شمع اول است.

این الگو به معنی برتری یافتن فشار خرید در بازار است. برای فهم بهتر مطلب قبل، به بررسی جزءبه‌جزء این الگوی سه شمعی خواهیم پرداخت.

 

 شکل ۵.۳ ستاره صبحگاهی

 

اصلی کوچک ظاهر می‌شود به این معنی است که فروشنده‌ها توان هل دادن بازار به قیمت‌های پایین‌تر را ازدست‌داده‌اند.

روز بعد، با پیدایش شمعی با بدنه بزرگ سفید، خریداران بر بازار چیره می‌شوند. در الگوی ستاره صبحگاهی ایدئال، قبل و بعد از بدنه شمع وسط (ستاره)، باید شکافی ایجادشده باشد.

شکاف دوم معمولاً کم‌تر اتفاق می‌افتد ولی کمیاب بودن این شکاف، دلیلی برای زیر سؤال بردن اعتبار این الگو نیست.

 

شکل ۵.۴ یک الگوی ستاره صبحگاهی که بین ۱۹ تا ۲۱ دسامبر شکل‌گرفته را نشان می‌دهد.

رالی صعودی که با این الگو شروع‌شده در ۲۶ و ۲۷ دسامبر با الگوی ابر سیاه پوششی (Dark Cloud Cover) پایان‌یافته است.

همان‌طور که در شکل ۵.۵ می‌بینید در نقطه پایینی در اکتبر، یک الگوی ستاره شکل‌گرفته است (شمعی با بدنه کوچک در اولین هفته اکتبر).

هفته بعد، شمعی با بدنه بزرگ سفید شکل‌گرفته که باعث تکمیل الگوی ستاره صبحگاهی شده است. شمع سیاه بعدی، پس‌ازاین شمع سفید، تشکیل الگوی ابر سیاه پوششی داده است.

سپس قیمت موقتاً سقوط کرده اما ستاره صبحگاهی همچنان به‌عنوان پایین‌ترین نقطه کف محسوب می‌شود.

شکل ۵.۶ نوعی از الگوی ستاره صبحگاهی را نشان می‌دهد که در حقیقت بیشتر از یک ستاره دارد (در این مورد سه ستاره). ملاحظه کنید که چگونه بدنه کوچک شمع سوم (که در اینجا سومین ستاره است) هم‌زمان یک الگوی چکش و نیز یک الگوی پوشای افزایشی را تشکیل داده است.

 

شکل ۵.۴ نمودار روزانه کتان، مارس ۱۹۹۰، الگوی ستاره صبحگاهی

شکل ۵.۵ نمودار هفتگی نفت خام – (ستاره صبحگاهی)

 

ستاره عصرگاهی

ستاره عصرگاهی، معکوس الگوی ستاره صبحگاهی و یک الگوی کاهشی در تحلیل تکنیکال شمع های ژاپنی است.

این الگو به‌درستی نام‌گذاری شده زیرا ستاره عصرگاهی (سیاره زهره یا ونوس) درست قبل از تاریکی هوا ظاهر می‌شود.

الگوی ستاره عصرگاهی یک الگوی سقف برگشتی در تحلیل تکنیکال شمع های ژاپنی است که بعد از روند صعودی رخ می‌دهد.

این الگو از سه شمع تشکیل می‌شود (شکل ۵.۷ را ببینید).

شمع اول، بدنه بزرگ سفید دارد، پس‌ازآن یک ستاره در بالاترین نقطه، یعنی سقف شکل می‌گیرد، سپس با شکل‌گیری یک شمع سیاه که به‌سرعت به‌اندازه طول شمع اول برمی‌گردد، وقوع سقف قطعی شده و الگوی سه شمعی کامل می‌شود.

به نظر من الگوی ستاره عصرگاهی همانند چراغ راهنمای ترافیک است.

چراغ راهنما از سبز (شمع سفید افزایشی) به زرد (ستاره، اخطار) و به قرمز (شمع سیاه‌رنگ توقف روند صعودی را تائید می‌کند) تغییر می‌یابد.

 شکل ۵.۷ ستاره عصرگاهی

 

در شکل مطلوب یا ایده آب الگوی ستاره عصرگاهی، لازم است بین بدنه شمع اول و بدنه شمع دوم و همچنین بین بدنه شمع دوم و بدنه شمع سوم، شکاف وجود داشته باشد؛ اما با توجه به تجارب من، شکاف دوم بندرت مشاهده می‌شود و برای موفقیت الگو، چندان ضروری نیست؛ اما نکته اساسی در این الگو، نفوذ کافی بدنه شمع سوم (سیاه) در بدنه شمع اول (سفید) است.

در نگاه اول به شکل ۵.۷ این شکل همانند الگوی برگشت جزیره‌ای سقف در تحلیل تکنیکی غربی است.

تحلیل تکنیکال الگوی ستاره عصرگاهی به‌دقت نشان می‌دهد که اخطار برگشت در الگوی برگشت جزیره‌ای موجود نیست (شکل ۵.۸ را ببینید).

شکل ۵.۸ برگشت جزیره‌ای غربی

 

در الگوی برگشت جزیره‌ای سقف، لازم است که قیمت پایینی روز دوم بالاتر از قیمت بالایی روز اول و سوم باشد؛ اما در الگوی ستاره عصرگاهی، تنها لازم است که بدنه شمع دوم بالاتر از بدنه شمع اول باشد تا اخطار برگشت ایجاد گردد.

الگوی ستاره عصرگاهی که در شکل ۵.۹ وجود دارد بالاترین قیمت سهام داو قبل از سقوط قیمت را نشان می‌دهد.

در شکل ۵.۱۰ ابزارهای تکنیکی غربی به‌سادگی نمی‌توانند اخطار برگشت را دریافت کنند اما با نمودار شمعی ژاپنی به‌آسانی می‌توان آن را روئیت کرد.

آخرین ساعت کاری ۵ سپتامبر و دو ساعت اول روز بعد، تشکیل الگوی ستاره عصرگاهی داده‌اند.

 

شکل ۵.۹ صنایع داوجونز – نمودار هفتگی – ستاره عصرگاهی

شکل ۵.۱۰ بازار آلمان – دسامبر ۱۹۹۰ – نمودار میان روزه (الگوی ستاره عصرگاهی)

 

قسمت ستاره این الگو شرایط الگو شرایط برگشت جزیره‌ای را دارا نیست؛ بنابراین در این مثال، اخطار برگشتی که توسط نمودار شمعی مشاهده می‌شود، به‌وسیله ابزارهای تکنیکی غربی قابل‌تشخیص نیست،

قابل‌ذکر است که این رالی صعودی که توسط ستاره عصرگاهی به پایان رسیده، در روز ۴ سپتامبر با یک الگوی ستاره صبحگاهی شروع‌شده است.

گرچه این الگو در روند صعودی اهمیت دارد ولی می‌توان در محدوده سقف باندهای تراکمی (خنثی یا بدون روند) نیز وقوع اخطار برگشت توسط این الگو را مشاهده کرد (شکل ۵.۱۱ را ببینید).

در شکل ۵.۱۱ این اتفاق در اواسط آوریل رخ‌داده است.

قسمت ستاره (شمع دوم) دقیقه خط مقاومت را لمس کرده است. در اصل، این مقاومت، یک سطح حمایت قدیمی بوده که در ماه مارس به وجود آمده است.

خط حمایت قدیمی اغلب به خط مقاومت تبدیل می‌شود.

این موضوع را همواره به خاطر داشته باشید، زیرا یکی از قوانین مهم و کاربردی در تحلیل‌ها است.

در فصل ۱۱ به تفضیل به بحث درباره حمایت و مقاومت خواهیم پرداخت. در این مورد وقوع الگوی ستاره عصرگاهی هم‌زمان با خط مقاومت ۴۱۳، اخطار برگشت این الگو را تقویت می‌کند.

 

شکل ۵.۱۱ نمودار روزانه طلا – دسامبر ۱۹۸۹ (ستاره عصرگاهی)

شکل ۵.۱۲ نمودار روزانه گندم – مارس ۱۹۹۰ (ستاره عصرگاهی)

 

شکل ۵.۱۲ نشان‌دهنده یک نمونه کامل و ایدئال ستاره عصرگاهی در اواسط دسامبر است.

ستاره با شکافی بالاتر از شمع قبلی ایجادشده و شمع سوم با شکافی پایین‌تر از ستاره به وجود آمده است.

حالت خاصی از الگوی ستاره عصرگاهی در اواسط نوامبر ایجادشده است.

به این دلیل آن را حالت خاص می‌گوییم که در الگوی ستاره عصرگاهی، باید شمعی با بدنه بزرگ سفید، قبل از شمع ستاره رخ دهد و بعد از ستاره نیز باید شمعی با بدنه سیاه شکل گیرد اما در اینجا ما شمع با بدنه بزرگ سیاه یا سفید نمی‌بینیم.

در اینجا نه به علت شباهت کمی که این سه شمع به الگوی ستاره عصرگاهی دارند بلکه به علت الگوی درآویزی که در ۲۱ نوامبر رخ‌داده، (همان قسمت ستاره در الگوی ستاره در الگوی ستاره عصرگاهی) و شمع بعدی که زیربدنه شمع درآویز بازشده است شکل‌گیری سقف تائید می‌شود.

برخی عواملی که باعث افزایش احتمال برگشت بعد از تشکیل الگوهای ستاره عصرگاهی و ستاره صبحگاهی می‌شوند بدین ترتیب هستند:

 

۱ – اگر بین بدنه ستاره و بدنه شمع اول و همچنین بین بدنه ستاره و بدنه شمع سوم شکافی موجود باشد.

۲ – اگر بدنه شمع سوم به‌خوبی در داخل بدنه شمع اول نفوذ کند.

۳ – اگر حجم معاملات در شمع اول کم و در شمع سوم زیاد باشد. این نشانگر کاهش نیرو در روند قبلی و افزایش نیرو در جهت روند جدید است.

 

ذکر موضوع تاریخی

اسم کامل الگوهای ستاره صبحگاهی و عصرگاهی در اصل «ستاره صبحگاهی سه رودخانه» و «ستاره عصرگاهی سه رودخانه» است.

من ابتدا فکر می‌کردم عبارت «سه رودخانه» به این دلیل آورده شده که هرکدام از این دو الگو دارای سه شمع است؛ اما بعدها دریافتم که دلیل آن بسیار جالب‌تر است.

نوبوناگا اودا یکی از چهره‌های برجسته نظامی در قرن ۱۶ و یکی از سه ژنرال نظامی‌ای بود که ژاپن فئودال را متحد کرد (فصل ۲ را ببینید).

او در نبردی در یکی از استان‌های حاصلخیز برنج شرکت داشت.

ازآنجایی‌که برنج به‌عنوان معیار ثروت محسوب می‌شد، نوبوناگا تصمیم گرفت که آن منطقه را باوجوداینکه به‌شدت از آن دفاع می‌شد به تصرف در آورد.

در آن مناطق حاصل خیز سه رودخانه وجود داشت. وجود تدابیر دفاعی شدید در اطراف آن، کار عبور نوبوناگا را بسیار سخت می‌کرد.

پیروزی زمانی حاصل شد که او توانست به آب بزند و از هر سه این رودخانه‌ها عبور کند.

نام‌گذاری الگو ستاره صبحگاهی و عصرگاهی «سه رودخانه» از آنجا نشات می‌گیرد که تغییر جهت یک روند نیز بسیار مشکل است؛ اما به‌هرحال ارتش

مهاجم زمانی که از مانع «سه رودخانه» عبور کردند، از پیروزی‌شان اطمینان یافتند.

 

 

ادامه مطلب در : قدم ۸

قسمت قبل در : قدم ۶

شروع این آموزش در : قدم ۱